Varlık Yönetim Şirketine Devredilen Borç Ne Zaman Silinir?
Varlık yönetim şirketine devredilen borçların silinmesi, genellikle borçlunun ödeme yükümlülüğünü yerine getirmesine veya alacaklı şirketin yasal yollardan vazgeçmesine bağlıdır. Ancak, İcra ve İflas Kanunu’nun 39. maddesi gereği, bir borcun zamanaşımına uğraması durumunda tahsil hakkı sona erer. Bu durumda borç fiilen silinmiş sayılabilir.
İcra ve İflas Kanunu’nun 39. maddesi, borcun zamanaşımı süresini ve bu sürenin dolması halinde borcun silinmesini düzenler.
Banka İcra Dosyası Ne Zaman Varlık Şirketine Devredilir?
Banka alacakları, genellikle borcun ödenmemesi ve yasal takip süresinin dolmasının ardından varlık yönetim şirketlerine devredilir. Bu devir, genelde borcun tahsil edilemeyeceğine kanaat getirilen durumlarda, bankaların zarara karşı önlem alınması amacıyla gerçekleşir. Ancak, alacağın devri sırasında borçluya bildirim yapılması gerektiğine dair bir düzenleme 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nda yer almamaktadır. Bu durum, uygulamada alacak devri sırasında borçlunun bilgilendirilmesinde eksikliklere yol açabilmektedir.
İcra Dosyalarında Zamanaşımı Nedir?
İcra dosyalarında zamanaşımı süresi, borcun türüne göre değişiklik gösterir. Örneğin, adi alacaklarda bu süre 10 yıl iken, kambiyo senetlerinde 3 yıldır. 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun ilgili maddelerinde, zamanaşımı süresinin borçluya yapılan her türlü takip işlemiyle kesileceği yani sürelerin her işlemle tekrar başlayacağı belirtilmiştir. Örneğin icra takibiyle ilgili 9 yıl boyunca işlem yapılmadı. 9 yıl sonra maaş haczi uygulandı. Artık bu dosyanın zamanaşımına uğraması için tekrar 10 yıl gereklidir.
Adi Alacaklarda Takipsizlik
Adi alacaklar, genelde senetsiz ve sözleşmeye dayalı borçları kapsar. Adi alacaklarda takipsizlik nedeniyle zamanaşımı süresi 10 yıl olarak belirlenmiştir. Alacaklı 10 yıl boyunca hiçbir işlem yapmazsa takip düşer. Ancak, borçlunun ödeme taahhüdü vermesi veya takip işlemini kabul etmesi durumunda bu süre yeniden başlar.
Senetlerde Takipsizlik
Kıymetli evrak, özellikle bono veya çek gibi senetlerde takip süreci farklı işlemektedir. Senetler için zamanaşımı süresi 3 yıldır (Türk Ticaret Kanunu gereğince). Ancak, senede dayalı takipte takipsizlik yaşanırsa, alacaklı bu süre içinde işlem yapmadığında takip düşebilir.
Zamanaşımı Süresinin Kesilmesi
İcra ve İflas Kanunu’nun 39. maddesi gereğince zamanaşımı, takipte yapılan her işlemle kesilir ve süre yeniden başlar. Örneğin:
- Haciz talebi,
- Borçluya ödeme emri gönderilmesi,
- Alacaklı tarafından satış talebinde bulunulması.
Bu tür işlemlerle alacaklı zamanaşımını kesebilir ve süreci uzatabilir.
Yargıtay Kararları ile Örnekler
Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, 2017/4389 E. ve 2017/6542 K.: Takipsiz bırakılan icra takiplerinde alacaklı, zamanaşımı süresi dolduğunda icra takibine devam edemez. Bu durum alacaklının takip işlemine başlaması gerektiğini ortaya koyar.
Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, 2019/2458 E. ve 2019/3210 K.: Senetle yapılan takiplerde takipsizlik yaşanması hâlinde, borçlunun hiçbir işlem görmemesi durumunda dosyanın düşmesi gerektiği vurgulanmıştır.
İcra Dosyası Nasıl Kapanır?
İcra dosyasının kapanması için:
- Borcun tamamen ödenmesi gerekir.
- Ödeme yapıldıktan sonra alacaklı tarafın tahsil harcını ödeyip dosyanın kapatılması için talepte bulunması gerekir.
- Borçlunun, ilgili İcra Dairesi’ne veya duruma göre İcra Mahkemesine giderek dosyanın zamanaşımı sebebiyle kapatılmasını talep etmesi de mümkün olabilir.
İcra Dosyası Kendiliğinden Kapanır Mı?
İcra dosyası kendiliğinden kapanmaz. Ancak takipsiz bırakılan icra dosyaları İcra Müdürü tarafından yapılan yıllık kontrollerde takipsizlik kararı alınarak arşive gönderilebilir. Arşive gönderilen dosya tamamen kapanmış sayılamaz. Alacaklı isterse bu dosyayı yeniden açtırabilir. Borcun tamamen ödenmesi ya da zamanaşımı süresinin dolması farklıdır. Ödeme veya zamanaşımı durumlarında taraflardan birinin talebi üzerine dosya kapatılabilir. Bu durumda alacaklı yeniden dosyayı açtıramaz.
Borcu Ödenen İcra Dosyası Nasıl Kapanır?
Borç tamamen ödendiğinde, alacaklı taraf tahsil harcını ödeyerek icra dosyasını kapatma talebinde bulunur. Alacaklı bu talebi yerine getirmezse, borçlu İcra Dairesi’ne şikayette bulunabilir.
Eğer borç icra dairesine ödendi ise icra dairesi yatırılan para içerisinden harçları alır ve dosyanın kapanışını yapar. Ancak unutulmamalıdır ki borç ödense bile haciz kaldırma işlemleri için icra dairesinden ayrıca talepte bulunmak ve gerekli masrafları gereklidir.
Kapanan İcra Dosyası Tekrar Açılır Mı?
Kapanan bir icra dosyası, aynı borç için tekrar açılamaz. Ancak hukuki hatalar veya yolsuz takip iddiaları gibi durumlar, dosyanın yeniden gözden geçirilmesine neden olabilir. İcra takibinin düşmesi veya benzer şekilde geçici olarak arşive gönderilme işlemleri ile dosyanın kapanmasını karıştırmamak gerekir. Geçici olarak kapanan dosyalar, diğer başlıklarda açıklandığı şekilde yeniden açılabilir.
İcra Dosyası Ne Zaman Düşer ve Nereden Öğrenebiliriz?
Bir icra dosyasının düşüp düşmediği, e-Devlet sistemi veya İcra Dairesi’nden sorgulanabilir. Ayrıca UYAP sistemi, dosyanın son durumu hakkında bilgi verir. E-Devlet sisteminden Uyap Vatandaş Portal sayfasına girilir, bu ekrandan dosya sorgulama işlemi yapılır. İcra dosyalarını gösterme seçeneği seçilir ve çıkan tabloda dosyaların son durumu hakkında bilgi alınabilir.
İcra Borcu Kaç Yıl Sonra Silinir?
İcra borçları, zamanaşımı süresinin dolmasıyla birlikte silinir. 10 yıllık genel zamanaşımı süresi sonunda borç tahsil edilemez hale gelir. Eğer icra takibi senet veya çek ile başlatılmışsa 3 yıl sonra zamanaşımına uğrar.
Eski İcra Dosyası Nasıl Kapatılır?
Eski bir icra dosyasının kapatılması için, dosya borcu ödenmeli veya zamanaşımı iddiasında bulunularak ilgili İcra Dairesi’nden talepte bulunulmalıdır. Bunun için icra dairesine veya duruma göre İcra Mahkemesine dilekçe verilmesi gereklidir.
10 Yıllık İcra Dosyası Düşer Mi?
Hayır icra dosyası 10 yıl sonunda kendiliğinden düşmez. İcra dosyasında işlem yapılmaya devam edildiği sürece yapılan her işlem 10 yıllık zamanaşımı süresini baştan başlatır. Hiçbir işlem yapılmaksızın 10 yılı doldurmuş bir icra dosyası, zamanaşımı nedeniyle düşebilir. Ancak bu süre, takip işlemlerinin kesintiye uğratılması halinde uzayabilir. Zamanaşımı konusunda diğer başlıkların dikkatli okunması gereklidir.
